100 పద్యాలు
"పెద్ద పిల్లలకు (10-15 సం.) 100 పద్యాలు కంఠతా చేయించాలంటే, ఏ పద్యాలు ఎంచుకోవాలి?" - అనే ఆలోచన వచ్చింది. ఎంపిక చేసుకోవాటినికి నేను పెట్టుకున్న మార్గదర్శక సూత్రాలు.
- ప్రాచుర్యంలో ఉండాలి [సినిమాలలోనో, పద్యనాటకాలలోనో ఉంటే మంచిది.]
- పద్యాల గతిని నేర్పటానికి వీలుగా ఉండాలి
- నాటకీయత ఉండాలి
- నీతి పద్యాలుగా ఉండవచ్చు
- కేవలం కఠిన సంస్కృత సమాసాలతో మాత్రమే ఉండరాదు
- గొప్ప వర్ణనలు, చాతుర్యము ఉండనవసరం లేదు
- వేమన, సుమతి వంటి చిన్న నీతి పద్యాలు కానివి
- పైన సూత్రాలను అన్నింటినీ పాటించకపోయినా, వీలయినన్ని కుదిరితే సంతోషం
ఈ క్రిందన కొన్ని పద్యాల పట్టిక ఇస్తున్నాను. ప్రార్థన పద్యాలు (2), పద్యాలు (37), కావ్య పద్యాలు (4), నీతి/శతక పద్యాలు (24), నాటక పద్యాలు(9), ఇతరములు (8), సంస్కృతం పద్యాలు (1) = 85 (మొత్తం)
పద్యాలు (36)
ప్రార్ధన పద్యాలు
రామాయణం
- సీ. మరలనిదేల రామాయణం (విశ్వనాథ సత్యనారాయణ)
- ఉ. రాజులు కాంతియందు (మొల్ల)
- చ. కదలకుమీ ధరాతలమ (మొల్ల)
- చ. సుడిగొని రామ పాదములు (మొల్ల)
మహాభారతం - నన్నయ, తిక్కన, ఎర్రన
- సీ. ధర్మతత్త్వజ్ఞులు ధర్మశాస్త్రం బని (నన్నయ)
- చ. నుతజల పూరితంబులగు నూతులు (నన్నయ)
- ఉ. ధారుణి రాజ్యసంపద (నన్నయ)
- మ. కురువృద్ధుల్ గురువృద్ధబాంధవు (నన్నయ)
- ఉ. అక్కట! యమ్మహారణమునందు (ఎఱ్ఱన)
- శా. దుర్వారోద్యమ (తిక్కన)
- సీ. ఎవ్వని వాకిట నిభమద పంకంబు (తిక్కన)
- ఉ. వచ్చినవాడు ఫల్గున డవశ్యము (తిక్కన)
- శా. సింగం బాకటితో గుహాంతరంబునం (తిక్కన)
- సీ. ఏనుంగునెక్కి (తిక్కన)
- సీ. కాంచనమయ వేదికా (తిక్కన)
- ఉ. సారపుధర్మమున్ (తిక్కన)
- క. ఒరులేయవి యొనరించిన (తిక్కన)
భాగవతం - పోతన
- శా. శ్రీకైవల్యపదంబు జేరుటకునై
- ఉ. అమ్మలగన్న యమ్మ
- సీ. కుప్పించి యెగసిన కుండలంబుల
- సీ. కమలాక్షు నర్చించు కరములు కరములు
- సీ. మందారమకరంద
- మ. కలడంబోధి కలండుగాలి
- శా. కారే రాజులు రాజ్యముల్ గలుగవే
- శా. ఇంతింతై వటుడింతయై
- మ. రవిబింబం బుపమింప
- ఉ. ఎవ్వనిచే జనించు
- మ. అల వైకుంఠపురంబులో
- మ. సిరికిం జెప్పడు
- మ. తనవెంటన్ సిరి
- ఉ. అన్నము లేదు కొన్ని
- శా. అమ్మా మన్ను తినంగ
- మ. కలయో! వైష్ణవ మాయయో!
- మ. కటిచేలంబు బిగించి
- శా. బాలుండీతడు కొండ దొడ్డది
- ఉ. నల్లనివాడు పద్మనయనంబులవాడు
బసవ పురాణం - పాల్కురికి సోమనాథుడు
- ద్వి. బసవని శరణన్న
కావ్య పద్యాలు (4)
ఆముక్తమాల్యద - శ్రీకృష్ణదేవరాయలు
- క. తెలుగదేలయన్న
మనుచరిత్ర - అల్లసాని పెద్దన
- చ. అటజని కాంచె భూమిసురుడు
కాశీఖండం - శ్రీనాథుడు
- సీ. చిన్నారి పొన్నారి చిరుత
- సీ. అశన మబ్బక యున్ననైనను
నీతి/శతక పద్యాలు (23)
సుభాషితాలు - భర్తృహరి - ఏనుగు లక్ష్మణ కవి
- ఉ. విద్య నిగూఢమగు
- చ. తెలివి యొకింత
- శా. ఆరంభింపరు నీచమానవులు
- తే. తివిరి యిసుమున తైలంబు
శ్రీకాళహస్తీశ్వర శతకం - ధూర్జటి
భాస్కర శతకం - మారవి వెంకయ్య
నరసింహ శతకం - శేషప్ప
- సీ. తల్లి గర్భమునుండి
- సీ. బ్రతికినన్నాళ్లు
- సీ. అడవి పక్షులకెవ్వడాహార
- సీ. అంత్యకాలము నందు
- సీ. ప్రహ్లాదుడేపాటి
దాశరథీ శతకం - రామదాసు
- ఉ. శ్రీరఘురామ చారుతులసీ
- ఉ. రంగదరాతిభంగ
- ఉ. చక్కెరమాని వేము తిన
- ఉ. భండన భీముడార్తజన
- చ. సిరిగలనాడు మైమరచి
- ఉ. బొంకని వాడె యోగ్యుడు
అలమేలుమంగ వేంకటేశ్వర శతకం - అన్నమాచార్య
నాటక పద్యాలు (7)
సత్యహరిశ్చంద్ర నాటకం - బలిజేపల్లి లక్ష్మీకాంతం- మ. తిరమై సంపదలెల్ల
పాండవోద్యోగం - తిరుపతి వేంకట కవులు- మ. అదిగో ద్వారక
- ఉ. ఎక్కడ నుండి రాక
- శా. బావా యెప్పుడువచ్చితీవు
- ఉ. ముందుగ వచ్చితీవు
- ఉ. చెల్లియొ చెల్లకో తమకు
- చ. అలుగుటయే యెరుంగని
- శా. జండాపై కపిరాజు
- శా. సంతోషంబున సంధిచేయుదురె
- మ. తిరమై సంపదలెల్ల
పాండవోద్యోగం - తిరుపతి వేంకట కవులు
- మ. అదిగో ద్వారక
- ఉ. ఎక్కడ నుండి రాక
- శా. బావా యెప్పుడువచ్చితీవు
- ఉ. ముందుగ వచ్చితీవు
- ఉ. చెల్లియొ చెల్లకో తమకు
- చ. అలుగుటయే యెరుంగని
- శా. జండాపై కపిరాజు
- శా. సంతోషంబున సంధిచేయుదురె
ఇతరములు (8)
జాషువా
- సీ. నవమాసములు భోజనము
- సీ. గానమాలింప
- సీ. బొటన వ్రేల ముల్లోకములు
- సీ. సగర మాంధాతాది షట్చక్రవర్తుల
కరుణశ్రీ
- సీ. పుట్టబోయెడి బుల్లి బుజ్జాయి కోసం
- సీ. కూర్చుండ మాయింట కురిచీలు లేవు
- సీ. లోకాల చీకట్లు పోకార్ప
చాటువులు- క. సిరిగల వానికి జెల్లును
- క. సిరిగల వానికి జెల్లును
సంస్కృతం పద్యాలు (1)
శ్రీకృష్ణ కర్ణామృతం - బిల్వమంగళుడు (సంస్కృతం)
- శా. కస్తూరీ తిలకం లలాట ఫలకే
స్ఫూర్తి - దిశా నిర్దేశములు
పైన పద్యాలను సేకరించి ఒక పట్టిక తయారుచేయటానికి, అంతర్జాల పుణ్యమా అని, ఎన్నో, చాలా వరకూ పరోక్షంగా, స్ఫూర్తిని ఇచ్చాయి. వాటిలో కొన్ని క్రింద ఇస్తున్నాను.
- ఉమా చల్లా - Youtube channel
- రోజుకో తెలుగు పద్యం - విజయసారథి జీడిగుంట - Youtube channel
- నాకు నచ్చిన పద్యం - శీర్షిక - www.eemaata.com
- తెలుగు పద్యం - బ్లాగు - కామేశ్వరరావు
- పద్యకవితా పరిచయం - బ్లాగు - Uma Challa
- పద్యలహరి - నెట్టింటికి నన్నయ్య - Youtube playlist - B+ with Bhaskar
- పద్యలహరి - పద్యచిత్ర సమ్మేళనం - Youtube playlist - B+ with Bhaskar
- పద్యలహరి - కరుణశ్రీ - Youtube playlist - B+ with Bhaskar
- తెలుగు భాగవతం - telugubhagavatam.org
- శతకములు - ఆంధ్రభారతి - andhrabharati.org
- తెలుగు కవులు - జంధ్యాల జయకృష్ణ బాపూజీ - Youtube channel
- ఛందం - ఛందస్సు పరికరం - http://chandam.apphb.com/
Comments
Post a Comment