ఉ. దక్షుడు లేని యింటికి - 100 పద్యాలు

 

ఉ. దక్షుడు లేని యింటికి

క్షుడు లేని యింటికి బదార్థము వేఱొక చోటనుండి వే
క్షలు వచ్చుచుండిన బలాయనమై చనుగల్ల గాదు ప్ర
త్యక్షమువాగులున్ వఱదన్నియు వచ్చిన నీరు నిల్చునే
క్షయమైన, గండి తెగిట్టి తటాకములోన భాస్కరా!

1.    క్షుడు లేని యింటికిన్ 

2.    దార్థము వేఱొక చోటనుండి 

3.   వేక్షలు వచ్చుచుండినన్ 

4.   లాయనమై చనున్

5.    కల్ల గాదు ప్రత్యక్షము

6.   వాగులున్ వఱదన్నియు వచ్చిన

7.    నీరు నిల్చునే

8.   క్షయమైన 

9.   గండి తెగిట్టి తటాకములోన 

10.   భాస్కరా!

అర్ధాలు:

దక్షుడు సమర్థుడు; పదార్ధము వస్తువు; వేలక్షలు వేలు, లక్షలు చాలా; పలాయనమై పరిగెత్తి;చనున్ పోతాయి; కల్లగాదు అబద్ధము కాదు; ప్రత్యక్షము నిజము; వాగులు కాలువలు; వరదలు వాన నీళ్లు; అక్షయమైన చాలా; గండి గట్టు; తెగినట్టి తెగిపోతే, విరిగిపోతేతటాకములోన చెరువులోన;
భావం: ఈ పద్యం భాస్కర శతకం లోనిది.

ఓ భాస్కరాసమర్థుడైన యజమాని లేని ఇంటికి లక్షల కొద్దీ వస్తువులు వచ్చిపడినాఅవి నిరుపయోగంగా మారిపోక తప్పదు. గండిపడిన చెరువులోనికి ఎన్ని వాగులువరదలు వచ్చి చేరినా నీరు నిలవదు కదా. 

Comments