చర్వితచర్వణం

  చ. చదువది యెంత గల్గిన చ దు వది యెంత గల్గిన ర స జ్ఞత యించుక చాలకున్న నా చ దు వు నిరర్థకంబు ,  గుణ   సం యుతులెవ్వరు మెచ్చ రెచ్చటం బ ద నుగ మంచికూర నల పా కము చేసిననైన నందు నిం పొ ద వెడొ నుప్పు లేక రుచి   పు ట్టఁగ నేర్చు నటయ్య భాస్కరా!   1.      చదువది యెంత గల్గిన 2.      రసజ్ఞత యించుక చాలకున్నన్ 3.      ఆ చదువు నిరర్థకంబు 4.      గుణ సంయుతులెవ్వరు  5.      మెచ్చరు ఎచ్చటం 6.      పదనుగ మంచికూర  7.      నలపాకము చేసిననైనన్ 8.      అందున్ ఇంపు ఒదవెడున్  9.      ఉప్పు లేక  10.            రుచి పుట్టఁగన్  11.            ఏర్చునటయ్య  12.           భాస్కరా! అర్ధాలు : రసజ్ఞత   =   సహృదయత ;   యించుక   =  కొంచెము ;   నిరర్థకమ్ము   =  పనికిరానిది ;   గుణ  =  మంచి గుణములు ;   సంయుతులు  =  ఉన్నవారు ;   మెచ్చరు   =  మెచ్చుకోరు ;   ఎచ్చటన్   =  ఎక్కడైన ;   పదనుగ   =  చక్కగా ;   నలపాకము   =  మంచి వంటకము (నల మహారాజు చేసిన వంటకం వంటిది) ;   ఇంపు   =  చక్కగ ;   ఉప్పు   =  ఉప్పు ;   ఏర్చును  =  చక్కగా ఉండుట ;  భావం: భాస్కరా!    చదువులు ఎంత చదువుకున్నా, మానవునికి  “ రసజ్ఞత ”  అనేది   తగినట్టుగా ఉండాలి. అలా లేని

  చ. సుడిగొని రామపాదములు  -  మొల్ల సు డి గొని రామపాదములు   సో కిన ధూళి వహించి రాయి యే ర్వ డ   ఒక కాంత యయ్యెనట ,   ప న్నుగ నీతని పాదరేణు లి య్యె డ   వడి నోడ సోక నిది   ఎ ట్లగునో యని సంశయాత్ముడై క డి గె గుహుండు రామపద కం జయుగంబు శుభంబు పెంపునన్ 1.       సుడి గొని  2.       రామపాదములు   సో కిన  3.       ధూళి వహించి రాయి  4.       యే ర్వడ   5.       ఒక కాంత యయ్యెనట ,   6.       ప న్నుగన్  7.       ఈతని పాదరేణు లి య్యెడ   వడి  8.      నోడ సోక నిది   ఎ ట్లగునో యని  9.       సంశయాత్ముడై  కడి గె  10.    గుహుండు  11.     రామపద కం జయుగంబు  12.    శుభంబు పెంపునన్ అర్ధాలు : సుడి గొని  =  గాలివాటున ;  రామపాదములు  =  శ్రీరాముని పాదములు ;   సో కిన  =  తగిలితే ;  ధూళి  =  దుమ్ము ; వహించి  =  అంటుకుని ;  రాయి  =  రాయి ;  యే ర్వడ  =  చక్కగా ;  ఒక కాంత  =  ఒక స్త్రీ వలె ;  అయ్యెనట  =  మారినది అట ;   ప న్నుగన్  =  చక్కగా ;  ఈతని  =  ఈ శ్రీరాముని ;  పాదరేణులు  =  పాదముల దుమ్ము ; ఇ య్యెడ   వడిన్  =  ఇక్కడ పడి ;  ఓడ సోకన్  =  పడవకు తాకితే ;  ఇది   ఎ ట్లగునో  =  ఇది ఎట్లా మారిపోతుందో ; అని  =  అని ;  సంశయాత్ము